Derle-dene-me 5

ELEŞTİRİ

Eleştirmek için de belli bir seviyen, birikimin olması lazım. Bizdeki eleştirilerin çoğu kahve eleştirilerinden öteye gitmez. Hemen belli olur, bir kişinin konu neyse onu bilip bilmediği. Acaba bilerek mi konuşuyor yoksa ideolojisini mi konuşturuyor veya sallayarak mı konuşuyor anlaşılır. Örneğin, hepimiz eğitim sistemini eleştiririz. Büyüğünden küçüğüne. Bu en popüler eleştirilerimizden biri haline geldi toplumca. Ama eleştirenlerin belki de çoğu gerçekten eğitim hakkında bir şey bildiği, fikir sahibi olduğu için yapmıyor bu eleştiriyi. Belki de havalı görünmek için yapıyor. Bir şeyler biliyor gibi görünmek için yapıyor. Birazcık konunun derinlerine inerseniz, sorular sorarsanız muhtemelen cevap verememeye, kalıplaşmış sözler söylemeye başlayarak saçmaladıklarını görebilirsiniz. Bunu görmek de ayrı bir haz. Hele ki kişi bilmediğini dahi bilmeyen ama onu ısrarla savunmaktan da geri durmayan biri ise... Ben artık diyelim konu evrim mi mesela en az 1 2 makale okumadıysan, hakkında kitap okumadıysan, program dinlemediysen o kişiyle konuşmuyorum. Tavsiye ediyorum...

MUHAFAZAKÂR

Muhafazakâr. Neyi muhafaza ediyorsun? Bütünü muhafaza ediyor ama ne bütünden ne de parçalarından haberi yok. Parçalara hiç bakmamış. Bütüne yapboz dersek, onu hiç bozmamış. Yapamamaktan mı korkuyor bilinmez. Hazır yapılı halini muhafaza ediyor. Belki parçaların bütüne ait olmadığını bilmeden, parçaların eksik olabileceğini düşünmeden, yapanların doğru yapmış olabileceği kabulüyle hiç dokunmadan muhafaza ediyor. Sonra birisi çıkıp bu parça bu bütüne ait değil dediğinde ona düşman kesilebiliyor. Onu dışlayabiliyor, onu aşağılayabiliyor. Halbuki kendisi bilmiyor neyi muhafaza ettiğini, bihaber muhafazakâr...

ANLAM YÜKLEME

Size, çok değerli gördüğünüz birinden gelen bir kalemin sizdeki değerini, ona yüklediğiniz anlam doğrultusunda öyle bir anlatırsınız ki sanki kalem değilmiş mücevhermiş gibi. Oysa bir başkası için o sadece bulmaca çözmeye yarayan, sıradan bir kalemdir. Kaleminizin sıradan olduğunu söyleyen birine haliyle öfke duyabilirsiniz. Aslında karşınızdaki kişinin söylediği doğrudur. O, yalnızca sıradan bir kalemdir. Ama siz bunu, kalemin sizdeki anısından, hediye eden kişinin öneminden, değerinden dolayı kaleme sadece kalem gözüyle bakmadığınız için normal karşılamazsınız...

BAKIŞ AÇISI

Mutluluğu satın alabilir misiniz? Ben alırım. Kalkıp gider ve hepimizin yollarda, ışıklarda karşılaştığı bir çocuğun cebine biraz para sıkıştırırım. Cebimden çıkan para, o çocuğun ihtiyaçlarını giderecek ve bu beni mutlu edecek. İşte mutluluğu satın aldım. Hem de bunu yaparken bir başkasını da mutlu ettim. Yani, satın aldığım mutluluğu bir de üstüne onunla paylaştım...

SONUÇ-SÜREÇ

Sonuç odaklı olmanın, insanın kendisine yaptığı bir saygısızlık olduğunu düşünüyorum. Neden? Çünkü, diyelim siz bir yıl boyunca bir sınava hazırlanıyorsunuz. Gecenizi gündüzünüze katıyorsunuz, emek, çaba sarf ediyor, zaman harcıyorsunuz ve sonucunda 2 saatlik bir sınava giriyorsunuz. Sonucu istediğiniz gibi gelmediğinde anlık üzüntünüzü eğer çabuk terk edemez ve olmadı, başaramadım, her şey çöp oldu gibi söylemlerle kendinize haksızlık etmeye başlarsanız, bu hem kendinize ve o güne kadar ki yaşadığınız sürece hem de yaptığınız fedakarlıklara saygısızlık değil de nedir?...